Nieważność uchwały Rady Miejskiej w Pyskowicach stwierdzona została w oparciu o jej sprzeczność z przepisami w zakresie art. 13e ust. 2 pkt 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, który reguluje obowiązek określenia wartości minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej w strefach planistycznych – nie mniejszego, niż wynika to z przepisów rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie projektu planu ogólnego gminy, dokumentowania prac planistycznych w zakresie tego planu oraz wydawania z niego wypisów i wyrysów. Przyjęcie wartości niższej dopuszczalne jest w przypadku gdy obszar strefy planistycznej jest objęty obowiązującymi planami miejscowymi, jednak nie niższą niż najwyższa wartość wskaźnika opisującego minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej dla terenów wyznaczonych w obowiązujących planach miejscowych, obejmujących obszar strefy.

W rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Śląskiego wskazano, że Gmina nie ma jednak pełnej dowolności ani w ustalaniu profili funkcjonalnych stref planistycznych  ani minimalnego wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej, jako że te zostały określone w tabeli Charakterystyka Stref Planistycznych – stanowiącej załącznik nr 1 do rozporządzenia MRiT. Ustalona dla danej strefy planistycznej wartość minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej winna być przyjęta dla danej strefy w katalogu stref planistycznych

Na terenie Pyskowic obejmującym jeden z obszarów (obszar strefy usługowej 8SU) obowiązują dwa plany miejscowe – MPZP „Stare miasto z otoczeniem” z 2001 r. oraz zmiana MPZP „Stare miasto z otoczeniem” z  2006 r. W planie miejscowym z 2001 r. obowiązuje warunek utrzymania 30% powierzchni działki jako zieleni biologicznie czynnej w przypadku nowej działki, a w przypadku wymiany lub modernizacji istniejącej zabudowy lub uzupełnienia istniejącego ciągu zabudowy, minimalna powierzchnia biologicznie czynna mogłaby zostać zmniejszona do 20% powierzchni działki. Zgodnie natomiast ze zmianą planu miejscowego z 2006 r. na części wspomnianego wyżej obszaru strefy usługowej (na terenie o przeznaczeniu 1UP położonym w środkowej części strefy 8SU) obowiązuje konieczność przeznaczenia 15% ogólnej powierzchni terenu pod zieleń urządzoną, a dla innych terenów (oznaczonych symbolami 1ZUP oraz 1ZUP,st) wcale nie ustalono minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej.

Rada Miejska w Pyskowicach jednakże określiła wartość minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej w strefie planistycznej 8SU na poziomie 15%. Wojewoda Śląski na podstawie opisanych wyżej ustaleń stwierdził, że minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej w obszarze strefy planistycznej 8SU nie może zostać zmniejszony, a zgodnie z rozporządzeniem MRiT minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej w przypadku strefy 8SU wynosi 30%.

Gmina Pyskowice składając wyjaśnienia w sprawie podnosiła, że po przeprowadzeniu analizy zagospodarowania działek ustalono, że dla obiektu północnego wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej odpowiada 15% – zgodnie z obowiązującym planem miejscowym dla terenu 1UP. Z kolei dla obiektu południowego wskaźnik ten nie osiąga nawet wartości wynoszącej 20%, a określonej w planie 006. Gmina Pyskowice stanęła na stanowisku, że ustalenie wartości 15% dla strefy 8SU było zgodne z polityką planistyczną gminy, stanem istniejącego zagospodarowania, obowiązującymi planami miejscowymi oraz złożonymi wnioskami w trakcie procedury planistycznej.

Wojewoda Śląski w odpowiedzi na powyższe stanowisko wskazał jednak, że taki sposób ustalania minimalnego wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej nie odpowiada przepisom prawa. Ustalenia planu ogólnego uwzględnia się przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, a określenie przeznaczenia terenu oraz wskaźników kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu w planie miejscowym, to ustalenia dla przyszłych inwestycji a nie działania inwentaryzacyjne odzwierciedlające obecny sposób  zagospodarowania.

Pomimo okoliczności, że w niniejszej sprawie naruszenie przepisów zostało stwierdzone jedynie w odniesieniu do jednej strefy planistycznej, a zgodnie z art. 28 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym naruszenia zasad sporządzania planów ogólnych powodują nieważność uchwały w całości lub w części, to jednak w tym przypadku Wojewoda Śląski podjął rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające nieważność uchwały w całości. Biorąc pod uwagę charakterystykę planów ogólnych polegającą na tym, że są one sporządzane dla całego obszaru gminy zgodnie z art. 13a ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Wojewoda Śląski stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w Pyskowicach w całości.

Uwagę przyciąga fakt, że potencjalnie nawet nieszczególnie istotne naruszenia uchwalonych planów ogólnych mogą stanowić podstawę stwierdzenia nieważności aktu prawa miejscowego. W świetle opisywanej sprawy dopatrzenie się naruszenia jednego z czynników określających zasady zagospodarowania przestrzennego – nawet jedynie we fragmencie powierzchni objętej planem ogólnym, a to w jednym z obszarów gminy – może stanowić podstawę stwierdzenia nieważności całego planu ogólnego.

Sprawa może doczekać się dalszego toku, jako że Radzie Miejskiej w Pyskowicach przysługuje prawo do złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na rozstrzygnięcie Wojewody Śląskiego.