W ramach szeregu przepisów traktujących o obniżonych stawkach VAT, o wyłączeniu obowiązku stosowania ewidencji sprzedaży przy wykorzystaniu kas fiskalnych, o zwolnieniach przedmiotowych z VAT, a także przepisów traktujących o poszczególnych stawkach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, ustawodawca wykorzystuje kody PKWiU przede wszystkim względem poszczególnych usług, by poprzez przyporządkowanie danej usługi do konkretnego kodu, powiązać z taką klasyfikacją statystyczną dany skutek podatkowy (zwolnienie, preferencyjna stawka podatku, ogólne wskazanie stawki podatku).

Dotychczas stosowana była Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług z 2015 roku, jednakże obecnie przyjęto projekt nowego rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie PKWiU 2025. Jak wskazali legislatorzy w ramach uzasadnienia do projektu rozporządzenia, konieczność wydania nowej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2025) zastępującej dotychczasową klasyfikację (PKWiU 2015) wynika ze zmian dokonanych w klasyfikacjach międzynarodowych ONZ oraz Unii Europejskiej. Nowa PKWiU ma być bardziej szczegółowa niż poprzednia wersja i ma odzwierciedlać zmiany, które nastąpiły w gospodarce Polski od roku 2015. Zmiany, które mają zostać wprowadzone w klasyfikacji PKWiU 2025, w założeniu mają mieć różnorodny charakter. Oprócz zmiany polegającej na wprowadzeniu nowych symboli grupowań, bez zmiany ich zakresu, planuje się dokonanie w wielu miejscach podziału lub agregacji dotychczasowych pozycji. Wedle projektu, część grupowań została przesunięta do innych sekcji, działów, grup, klas, kategorii, podkategorii czy pozycji zmieniając w ten sposób ich zakresy. Ponadto utworzone w projektowanym rozporządzeniu PKWiU 2025 zostały nowe grupowania dla wyrobów i usług, które do tej pory nie były wyodrębnione w klasyfikacji.

Wskazać w tym kontekście należy, że interesujące rozwiązanie przyjęto w projekcie w odniesieniu do usług z branży IT. Dotychczas na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, usługi związane z oprogramowaniem podlegały opodatkowaniu wedle stawki ryczałtu w wysokości 12%, przy czym dotyczyło to wszystkich usług związanych z oprogramowaniem, które mieszczą się w ramach kodu PKWiU 62.01.1. Dużo sporów w praktyce wywoływało jednak ustalenie, czy dana usługa sklasyfikowana w ramach działu 62.01 PKWiU 2015 mogłaby być niezwiązana z szeroko rozumianym oprogramowaniem. Projekt PKWiU 2025 usuwa natomiast kategorię usług związanych z oprogramowaniem (62.01) i zastępuje ją usługami w zakresie programowania (62.1) z teoretycznie jasnym rozdzieleniem usług związanych z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania (62.10.11.0) oraz usług związanych z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych (62.10.12.0). Projektodawcy zmierzali zatem najpewniej do rozgraniczenia spornej kwestii usług, które są związane z oprogramowaniem (ryczałt 12%) od usług z branży IT niezwiązanych z oprogramowaniem (ryczałt 8,5%). Spodziewamy się jednak, że także na tle nowej PKWiU 2025 sporne pozostanie, jak rozumieć należy sieć i system komputerowy, ponieważ nie są to pojęcia zdefiniowane na potrzeby opodatkowania ryczałtem.

Nowelizacja PKWiU zakłada także między innymi wyodrębnienie grupowania 62.20.50.0 obejmującego usługi związane z doradztwem w zakresie cyberbezpieczeństwa, co oznaczać może wyłączenie tej kategorii doradztwa z opodatkowaniem ryczałtem na zasadach właściwych dla usług doradztwa związanego z zarządzaniem (stawka 15%) i objęcie usług związanych z doradztwem w zakresie cyberbezpieczeństwa stawką 8,5% ryczałtu.

Ostateczny kształt wszystkich postanowień nowej PKWiU 2025 powinien zostać ustalony niebawem wraz z zakończeniem procedury legislacyjnej w Radzie Ministrów, natomiast wedle projektu nowa PKWiU ma obowiązywać od dnia 1 stycznia 2026 roku. Jednakże, co nie uszło krytyce ekspertów, na potrzeby podatkowe planuje się, by:

• w zakresie VAT stosować PKWiU 2015 jeszcze do końca 2027 roku,
• w zakresie podatków dochodowych stosować PKWiU 2015 jeszcze do końca 2028 roku.

Jakkolwiek zatem przedsiębiorcy powinni od początku roku 2026 roku uwzględniać w swojej działalności nową klasyfikację statystyczną, tak z perspektywy podatkowej, jeśli powyższe postanowienie projektu nie zostanie zmienione, dojdzie do tymczasowego stosowania starej PKWiU jeszcze do końca 2027 roku lub do końca 2028 roku, by dać podatnikom czas na dostosowanie swojej działalności do tych zmian.