Palka Dąbroś

Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 29 listopada 2023r., II OSK 2236/23, wartości wymienione w całym art. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie mogą stanowić samodzielnej podstawy do odmowy wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Oparcie decyzji negatywnej na klauzuli generalnej, jaką jest ład przestrzenny (art. 1 ust. 1 u.p.z.p.), jego kształtowanie i ochrona, czyniłoby z decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego orzeczenie o charakterze zbliżonym do uznaniowego.

Stan faktyczny sprawy przedstawiał się następująco:

Wójt Gminy, po rozpatrzeniu wniosku inwestora, decyzją z dnia 13 stycznia 2023 r., odmówił ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej sieci. W uzasadnieniu wskazał, że lokalizacja inwestycji zakłóci istniejący ład przestrzenny, naruszy uwarunkowania funkcjonalne i kompozycyjno-estetyczne. Do organu wpłynęły liczne protesty mieszkańców terenów sąsiednich, z których wynika, że lokalizacja inwestycji w otoczeniu ich zabudowy spowoduje realne zagrożenie dla zdrowia i życia, zniszczenie ładu przestrzennego, obniżenie wartości nieruchomości w sąsiedztwie, a także będzie negatywnie oddziaływać na środowisko, w szczególności poprzez emisję szkodliwego dla zdrowia promieniowania elektromagnetycznego. Organ podniósł, iż w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uwzględnia się zwłaszcza potrzeby interesu publicznego oraz wskazał na obowiązek zapewnienia przez organ ładu przestrzennego na terenie gminy.

Inwestor nie zgodził się z tą decyzją i zaskarżył ją Samorządowego Kolegium  Odwoławczego. SKO uznało, że odmowna decyzja wójta została wydana z naruszeniem prawa. Wskazało, że decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego ma charakter rozstrzygnięcia związanego, co oznacza że w wypadku zgodności inwestycji z przepisami o planowaniu o zagospodarowaniu przestrzennym i przepisami odrębnymi nie można odmówić ustalenia jej lokalizacji. Odmowa lokalizacji inwestycji celu publicznego w oparciu o jej niezgodność z normami niedookreślonymi, jak to miało miejsce w skarżonej decyzji, jest sprzeczna z charakterem decyzji związanej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny podtrzymał stanowisko SKO. WSA wskazał, że decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego nie jest decyzją uznaniową. Taka decyzja stanowi prawnie określoną formę oceny dopuszczalności lokalizacji inwestycji w danym miejscu przez pryzmat powszechnie obowiązującego prawa. Odmowa ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego musi wykazywać niezgodność wnioskowanej inwestycji z przepisem nakładającym expressis verbis jakieś ograniczenia. Przepisami odrębnymi są przepisy umiejscowione w innych (odrębnych) aktach prawnych niż sama ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Co więcej, w odniesieniu do lokalizacji inwestycji celu publicznego, inaczej niż przy wydawaniu decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, ustawodawca nie przewidział wymogu kontynuacji zabudowy, czyli tzw. zasada dobrego sąsiedztwa nie stanowi kryterium dopuszczalności lokalizacji inwestycji celu publicznego. Ochrona interesów osób trzecich w postępowaniu o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego może następować tylko w takim zakresie w jakim nie jest objęta przepisami Prawa budowlanego.

Ostatecznie sprawą zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który również nie zgodził się z rozstrzygnięciem wójta. Wskazał, że przedmiotowa stacja bazowa telefonii komórkowej jest inwestycją celu publicznego. Treść art. 56 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie pozostawia wątpliwości co do tego, że nie można odmówić ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego, jeżeli zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z przepisami odrębnymi. Równocześnie, aktualnie nie ulega wątpliwości, że przepis art. 1 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie może stanowić wyłącznej podstawy odmowy ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wartości wymienione w całym art. 1 u.p.z.p. nie mogą stanowić samodzielnej podstawy do odmowy wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Oparcie decyzji negatywnej na klauzuli generalnej, jaką jest ład przestrzenny (art. 1 ust. 1 u.p.z.p.), jego kształtowanie i ochrona, czyniłoby z decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego orzeczenie o charakterze zbliżonym do uznaniowego.