Palka Dąbroś

Już wyłącznie na podpis Prezydenta RP czeka ustawa uchwalona w Sejmie dnia 14 kwietnia 2023 roku dotycząca zmian w zakresie podatku od spadków i darowizn oraz zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych.

W założeniu zwiększeniu mają ulec przewidziane w ustawie o podatku od spadków i darowizn kwoty wolne od podatku. W pierwszej grupie podatkowej, do której zalicza się członków najbliższej rodziny (m.in. małżonka, dzieci, rodziców, dziadków czy rodzeństwo) kwota wzrośnie do 36 120 zł (obecnie wynosi 10 434 zł). Druga grupa to dalsza rodzina (np. dzieci rodzeństwa czy rodzeństwo rodziców) i dla nich kwota wolna ma wynieść 27 090 zł (obecnie 7878 zł). Natomiast dla nabywców, którzy są osobami niespokrewnionymi (trzecia grupa), limit zostanie podniesiony jedynie nieznacznie - do 5733 zł (obecnie 5308 zł).

Wyższe ulgi mają obowiązywać od 1 lipca 2023 r., przy czym pojawić ma się także dodatkowe zwolnienie dla najbliższej rodziny (tzw. grupa zerowa, pokrywająca się częściowo z pierwszą grupą). Jeśli bowiem wartość nabytego mienia nie przekroczy 36 120 zł (na razie było 10 434 zł), nie trzeba będzie zgłaszać żadnej informacji urzędowi skarbowemu. Powyżej limitu zasadniczo złożyć trzeba będzie formularz SD-Z2. Przy darowiźnie pieniężnej wskazać należy, że jest dodatkowy warunek – jeżeli kwota przekroczy 36 120 zł (obecnie 10 434 zł), musi być potwierdzona przelewem.

Pamiętać jednak trzeba, że przy obliczaniu limitów należy sumować wartość przysporzenia osiągniętego od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie oraz w ciągu pięciu poprzednich lat, więc limity nie dotyczą każdego przysporzenia z osobna, a ich sumy. Niemniej informacja o zmianach wchodzących w życie z dniem 1 lipca 2023 roku może okazać się istotna z perspektywy osób, które planują obecnie dokonać darowizny, a suma darowizn poczynionych na rzecz tej samej osoby z zerowej grupy podatkowej przekracza im już dotychczasowy limit 10 434 złotych, lecz nie przekracza jeszcze nowego limitu 36 120 złotych.

Jeśli natomiast chodzi o zmiany w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, to wskazać należy na wprowadzenie nowelizacji w zakresie rozliczania najmu prywatnego przez małżonków zgodnie z regulacją o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W obecnym stanie prawnym, obowiązujący limit 100 tysięcy złotych dotyczy łącznie obojga małżonków osiągających przychody z najmu prywatnego, co w praktyce oznacza, że każdy z małżonków w istocie opłaca ryczałt według 12,5% stawki od nadwyżki ponad 50 tysięcy złotych przychodów. Wprowadzona natomiast zostanie zmiana polegająca na odniesieniu limitu 100 tysięcy złotych do każdego z nich, a nie łącznie do obojga małżonków.

Nowe przepisy stanowią więc, że każdy małżonek osiągający przychód z najmu prywatnego będzie miał własny limit wynoszący 100 tysięcy złotych przychodu rocznie pozwalający do tej kwoty skorzystać z ryczałtu o stawce 8,5% (usunięty zostanie bowiem art. 12 ust. 13 ustawy o ryczałcie w obecnym brzmieniu). Wprowadzane zmiany zrównać mają prawnopodatkową sytuację małżonków opodatkowujących ryczałtem przychody osiągane z najmu prywatnego z innymi podatnikami osiągającymi przychody z tego tytułu. Podobnie jak inni podatnicy, będą oni opłacać ryczałt od przychodów z najmu prywatnego w wysokości 8,5% przychodów do kwoty 100 tysięcy złotych oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 tysięcy złotych. Konsekwencją tej zmiany jest też w takim razie ustalenie limitu na poziomie 200 tysięcy złotych w przypadku, gdy małżonkowie pozostający we wspólności majątkowej zdecydują, poprzez złożone oświadczenie do naczelnika urzędu skarbowego, o opodatkowaniu całości osiąganego przychodu z najmu prywatnego przez jednego z nich. 

Z przepisu przejściowego wynika, że opisane zmiany w opodatkowaniu ryczałtem znajdą zastosowanie do przychodów uzyskanych już od 1 stycznia 2023 r., mimo że ustawa nowelizująca wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2023 roku.