Palka Dąbroś

Na mocy ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, która w omawianym zakresie wchodzi w życie w dniu 15 listopada 2023 r., doszło do istotnych zmian przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących spadków.

W aktualnym stanie prawnym w przypadku braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypadał w częściach równych dziadkom spadkodawcy. Jeżeli natomiast któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Konsekwencją tego było dziedziczenie spadku przez odległych członków rodziny, a przede wszystkim znaczne przedłużenie postępowania spadkowego – wiązało się to z obowiązkiem sądu spadku do poszukiwania dalekich zstępnych spadkodawcy.

Nowelizacja przewiduje ograniczenie kręgu spadkobierców ustawowych w sytuacji dojścia do dziedziczenia zstępnych dziadków, którzy nie dożyli otwarcia spadku. W tym przypadku, krąg spadkobierców będzie się kończył na dzieciach tych dziadków (tj. rodzeństwo rodziców spadkodawcy) oraz na dzieciach tego rodzeństwa (tj. rodzeństwo cioteczne lub stryjeczne spadkodawcy). Wyłączeni od dziedziczenia zostają natomiast dalsi zstępni dziadków spadkodawcy, czyli tzw. cioteczne lub stryjeczne wnuki i dalsi krewni.